Το Φροντιστήριο Ανθρωπιστικής και Έκθεσης Φιλολογικό βρίσκεται στο κέντρο του Κορυδαλλού και είναι Eξειδικευμένο στην Κατεύθυνση των Ανθρωπιστικών Σπουδών.
Επίσης, ως Γλωσσικό Φροντιστήριο είναι η καλύτερη επιλογή για το μάθημα της Έκθεσης σε όλες τις τάξεις και Κατευθύνσεις.
Για το σχολικό έτος 2022 – 2023 η θερινή προετοιμασία της Γ’ Λυκείου στην Κατεύθυνση των Ανθρωπιστικών Σπουδών ξεκινά την Τρίτη 14 Ιουνίου. Το Πρόγραμμα Σπουδών περιλαμβάνει 6 πλήρεις εβδομάδες μαθημάτων και μια εβδομάδα διαγωνισμάτων ακριβώς πριν την έναρξη των μαθημάτων της χειμερινής περιόδου στην διδαχθείσα ύλη των τεσσάρων Πανελλαδικώς εξεταζομένων μαθημάτων.
| Αρχαία Ελληνικά | 6 ώρες |
| Ιστορία Κατεύθυνσης | 4 ώρες |
| Λατινικά | 5 ώρες |
| Έκθεση | 4 ώρες |
| Σύνολο Ωρών | 19 ώρες |
Τα τμήματα συγκροτούνται με βάση την ομοιογένεια και το γνωστικό επίπεδο. Κατά τη διάρκεια της θερινής προετοιμασίας είναι σημαντικό οι μαθήτριες και οι μαθητές να αποκτήσουν μια στέρεη γνωστική βάση σε μαθήματα που σε μεγάλο βαθμό είναι εντελώς διαφορετικά στη φιλοσοφία και στις απαιτήσεις με τα αντίστοιχα της Α΄ και Β’ Λυκείου.
Κατά τη θερινή προετοιμασία ακολουθούμε επακριβώς τον προγραμματισμό ωρών της χειμερινης περιόδου. Με αυτόν τον τρόπο οι μαθήτριες και μαθητές μας είναι πλήρως εξοικειωμένοι με τον ρυθμό διδασκαλίας και επαναλήψεων των γνωστικών αντικειμένων.
Η επιλογή της διαδικτυακής παρακολούθησης προσφέρεται από το Φιλολογικό σε ξεχωριστά τμήματα που απευθύνονται σε όσες και όσους επιλέξουν τον συγκεκριμένο τρόπο διδασκαλίας. Επικοινωνήστε με τη Γραμματεία μας για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο διδασκαλίας, εξέτασης και διόρθωσης.
Κατά την Anne Carson ο Σιμωνίδης υπήρξε ο εξυπνότερος άνθρωπος του 5ου αιώνα. Μας έχουν σωθεί λίγα αποσπάσματα από το έργο του. Η ίδια η μεγάλη σύγχρονη ποιήτρια και Ελληνίστρια έχει εμπνευστεί από τον Σιμωνίδη με έναν τρόπο που δείχνει πώς τα κλασικά γράμματα μπορούν να γονιμοποιήσουν και να προσφέρουν στους αυθεντικούς δημιουργούς, αυτούς που δε διστάζουν να πειραματιστούν αξιοποιώντας τις εκλεκτικές συγγένειες.
Ένα ποίημα του Σιμωνίδη γίνεται αντικείμενο συζήτησης και στον Πλατωνικό διάλογο “Πρωταγόρας” ανάμεσα στον Σωκράτη και τον Πρωταγόρα. Ο Σιμωνίδης προτείνει μια νεα ανάγνωση της έννοιας της αρετής, έννοιας κομβικής σε κάθε στάδιο της Αρχαιοελληνικής σκέψης. Απομακρύνεται από το ανέφικτο ηρωικό ιδεώδες του Πιττακού και συντείνει στην απελευθέρωση του προσώπου από τις αλυσίδες μιας προσταγής προς τελειότητα που μόνο Θεοί μπορούν να έχουν.
ἄνδρ᾽ ἀγαθὸν μὲν ἀλαθέως γενέσθαι χαλεπόν,
χερσίν τε καὶ ποσὶ καὶ νόῳ τετράγωνον, ἄνευ ψόγου
τετυγμένον.
οὐδέ μοι ἐμμελέως τὸ Πιττάκειον νέμεται,
καίτοι σοφοῦ παρὰ φωτὸς εἰρημένον· χαλεπὸν φάτ᾽ ἐσθλὸν
ἔμμεναι.
Θεός ἄν μόνος τοῦτ’ ἔχει γέρας, ἄνδρα δ’ ουκ
ἔστι μή ού κακόν ἔμμεναι
ὅν άμήχανον συμφορά καθέλῃ
πράξας γάρ εὖ πᾶς ἀνήρ ἀγαθός,
κακός δ’ εί κακῶς
Δυσκολόβρετο να είναι κανείς άνδρας αγαθός
στα χέρια δυνατός
μα και γρήγορος
τόσο στα πόδια, όσο και στον νου
και αυτό που αναφέρει ο Πιττακός
– όσο και αν άνδρας ήταν σοφός –
δε μου ακούγεται σωστό.
Δύσκολο, λέει, να είσαι αγαθός.
Και όμως η τιμή αυτή μόνο σε Θεό ταιριάζει
Ο άνθρωπος, όταν συμφορά βαριά του χτυπήσει την πόρτα
δεν μπορεί παρά να είναι κακός.
Όταν πρίμα πάνε τα πράγματα, καλός
μα όταν έρθει η συμφορά, κακός…
i
Η θερινή προετοιμασία για τους απόφοιτους προηγουμένων ετών που επιθυμούν να δώσουν Πανελλήνιες κατά το σχολικό έτος 2022 – 2023 θα ξεκινήσει την Τετάρτη 15 Ιουνίου μετά το πέρας των Πανελληνίων εξετάσεων. . Τα τμήματα λειτουργουν και διαδικτυακά σε ειδικά διαμορφωμενη αίθουσα και με φυσική παρουσία για όσες και όσους έχουν την επιθυμία να παρακολουθήσουν από κοντά.
Κατά τη διάρκεια της θερινής προετοιμασίας μας δίνεται η ευκαιρία να θέσουμε εξαρχής τις βάσεις στα Γλωσσικά μαθήματα των Αρχαίων Ελληνικών και των Λατινικών, κάτι απαραίτητο ειδικά για τους αποφοίτους. Ταυτόχρονα εστιάζουμε τόσο στην Ιστορία, όσο και στην Έκθεση. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι ότι με βάση την εμπειρία μας σε τμήματα ενηλίκων καθορίζουμε συγκεκριμένο πρόγραμμα μελέτης, το οποίο είναι προσαρμοσμένο στις ανάγκες κάθε απόφοιτης και αποφοίτου.
Για περισσότερες πληροφορίες και για να δηλώσετε συμμετοχή στα τμήματα μπορείτε να επικοινωνήσετε με τη γραμματεία του Φιλολογικού στο 210 4941314
Η διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών ανά τάξη βασίζεται σε συγκεκριμένες αρχές και λαμβάνοντας υπόψη τους στόχους κάθε μαθήτριας και μαθητή. Πιο συγκεκριμένα:
Οι μαθητές μας έχουν τη δυνατότητα να προσεγγίσουν το μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών ξεκινώντας από την αρχή. Η θέση μας είναι ότι ο μαθητής της Ανθρωπιστικής που ξεκινά τη Β’ Λυκείου δεν έχει αφομοιώσει τις περισσότερες φορές την ύλη που έχει διδαχθεί στις προηγούμενες τάξεις με αποτέλεσμα να προσεγγίζει το μάθημα με κάποιον φόβο.
Η συγκεκριμένη τάξη μας δίνει την ευκαιρία να ξεκινήσουμε τα γραμματικά και συντακτικά φαινόμενα από μηδενική βάση και μέσα από τις ασκήσεις και την επαφή με το κείμενο και να προετοιμάσουμε τα παιδιά για το άγνωστο κείμενο της Γ’ Λυκείου.
Φυσικά, παρέχεται και εξατομικευμένη βοήθεια. Τα τμήματά μας είναι ομοιογενή με βάση το επίπεδο που βρίσκεται η κάθε μαθήτρια και ο κάθε μαθητής, ώστε η εξέλιξή τους να είναι ομαλή και σταθερή. Η ίδια προσέγγιση ακολουθείται και στις άλλες τάξεις.
Στη Γ’ Λυκείου φυσικά, πλην του αγνώστου ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στον Φάκελο Υλικού ( το γνωστό στο οποίο εξετάζονται οι μαθητές ). Πρόκειται για Φιλοσοφικά Κείμενα που φιλοδοξούν να δώσουν στους μαθητές μια εικόνα της Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας σε μεγάλο εύρος χρόνου (Σοφιστική, Πλάτων, Αριστοτέλης, Επικούρειοι, Στωικοί).
Το αδίδακτο κείμενο ή διαφορετικά “άγνωστο”, οπως έχει επικρατήσει να λέγεται έχει γίνει ακόμη πιο σημαντικό μετά την αλλαγή στη βαθμολόγηση των Πανελληνίων εξετάσεων. Πλέον βαθμολογείται όσο και το διδαγμένο κείμενο. Είναι εξαιρετικά βοηθητικό για τους μαθητές μας ότι εξασκούνται στο αδίδακτο κείμενο δύο φορές την εβδομάδα. Σε καθημερινή βάση υπάρχουν ασκήσεις διαβαθμισμένης δυσκολίας και πλούσιο εκπαιδευτικό υλικό, όπου αναλύονται όλα τα φαινόμενα συντακτικού και γραμματικής.
Η διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών είναι σημαντικό να βασίζεται στην κατανόηση και την ανάλυση των κειμένων. Πάνω εκεί θα στηριχθεί και η μελέτη των μαθητών, η οποία εξετάζεται σε εβδομαδιαία βάση με ωριαία διαγωνίσματα και τρίωρα κριτήρια.
Είναι σημαντικό εδώ να σημειώσουμε πόσο το μάθημα της Έκθεσης, το οποίο είναι και ο πυλώνας του προγράμματος σπουδών βοηθά Τις μαθήτριες και τους μαθητές να αποδώσουν τις δύσκολες φιλοσοφικές έννοιες που συναντούν. Ταυτόχρονα είναι και η βάση, η οποία μας επιτρέπει να αποδώσουμε σε σωστά Νέα Ελληνικά το αδίδακτο κείμενο.
Εξατομικευμένη βοήθεια προσφέρεται σε όλη τη διάρκεια της χρονιάς. Η τάξη είναι απαιτητική και το Φιλολογικό στέκεται αρωγός στην προσπάθεια των παιδιών.
Η Α’ Λυκείου είναι μια τάξη προπαρασκευαστική. Είναι πολύ σημαντικό η μαθήτρια και ο μαθητής να αποκτήσουν μια πραγματική εικόνα της δομής και φιλοσοφίας των μαθημάτων.
Επίσης, να κατανοήσουν τις δικές τους δεξιότητες και να ανακαλύψουν σταδιακά την Κατεύθυνση που τους ταιριάζει.
Βάση της διδασκαλίας μας είναι βέβαια η κατανόηση των φαινομένων. Τα Αρχαία γίνονται πολύ ενδιαφέροντα και κατανοητά, όταν προσεγγίζονται σωστά.
Η εισαγωγή της Τράπεζας Θεμάτων στην εξεταατέα ύλη της Α’ Λυκείου αυξάνει τον συντελεστή δυσκολίας του μαθήματος για όλες τις μαθήτριες και τους μαθητές ανεξάρτητα από την Κατεύθυνση που θα ακολουθήσουν στη Β’ Λυκείου. Το Πρόγραμμα Σπουδών μας είναι δομημένο με τρόπο που οι μαθητές μας είναι απόλυτα προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουν με επιτυχία τα θέματα που θα συναντήσουν στις τελικές εξετάσεις.
Στο Γυμνάσιο, τα παιδιά έρχονται σε επαφή για πρώτη φορά με τα Αρχαία Ελληνικά. Οι έννοιες, όπως της δασείας για παράδειγμα είναι λογικό να αγχώνουν και να προβληματίζουν. Αυτό που είναι σημαντικό στο Γυμνάσιο είναι να προσεγγίσουμε και να εξηγήσουμε τα απολύτως βασικά, εστιάζοντας στην αντιστοιχία με τα Νέα Ελληνικά.
Θεωρούμε ότι, εφόσον σε αυτές τις τρεις τάξεις το παιδί χτίσει τη γνώση της μητρικής του γλώσσας – της Νέας Ελληνικής – και μάθει να γράφει και να εκφράζεται σωστά- θα αποκτήσει και μια πολύ καλή σχέση με το μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών.
Πρόγραμμα Σπουδών του Φιλολογικού Φροντιστηρίου για την Ανθρωπιστική Κατεύθυνση και τα φιλολογικά μαθήματα γενικά σε κάθε τάξη και Κατεύθυνση. Ιδιαίτερη βαρύτητα αποδίδεται στο μάθημα της έκθεσης.
Παραθέτουμε τις ξεχωριστές ιστοσελίδες που περιλαμβάνουν το Πρόγραμμα Σπουδών και στη συνέχεια ένα συνοπτικό κείμενο με τις βασικές αρχές διδασκαλίας που ακολουθούμε:
Πρόγραμμα Σπουδών Α’ Λυκείου
Έκθεση για το Γυμνάσιο
Διαδικτυακά τμήματα αποφοίτων
Το μάθημα της Έκθεσης στο ΕΠΑΛ
Θερινή Προετοιμασία
Την Πέμπτη, 26 Αυγούστου ξεκινούν για τις μαθήτριες και τους μαθητές που συμμετείχαν στη θερινή προετοιμασία της Γ’ Λυκείου τα τρίωρα κριτήρια αξιολόγησης πάνω στην ύλη που διδάχθηκαν.
| Πέμπτη, 26 Αυγούστου | Έκθεση |
| Παρασκευή, 27 Αυγούστου | Αρχαία Ελληνικά |
| Δευτέρα, 30 Αυγούστου | Λατινικά |
| Τρίτη, 31 Αυγούστου | Ιστορία |
Καλή μας Αρχή!
Στο Φιλολογικό λειτουργούν τμήματα αποφοίτων, τα οποία αφορούν όσες και όσους αποφοίτησαν τα έτη 2020 και 2021. Τις συγκεκριμένες χρονιές είχαμε κάποιες ιδιατερότητες. Οι διαγωνιζόμενοι εξετάστηκαν στο μάθημα της Κοινωνιολογίας και ταυτόχρονα η ύλη στα Αρχαία Ελληνικά και στην Ιστορία ήταν μικρότερη από αυτήν που θα κληθούν να εξεταστούν το 2022.
Η εισαγωγή του μαθήματος των Λατινικών, το οποίο αντικαθιστά το μάθημα της Κοινωνιολογίας ως εξεταζόμενο μάθημα στις Πανελλαδικές εξετάσεις, είναι η σημαντικότερη αλλαγή του νέου συστήματος. Τα Λατινικά διδάσκονται από τη Β’ Λυκείου και μάλιστα έχουν προστεθεί αρκετά επιπλέον κεφάλαια σε σχέση με την εξεταστέα ύλη παρελθόντων ετών. Το μάθημα έχει γίνει ιδιαίτερα απαιτητικό καθώς πλέον εξετάζονται φαινόμενα, όπως ο πλάγιος λόγος αλλά και η γερουνδιακή έλξη.
Στα Αρχαία Ελληνικά η ύλη περιλαμβάνει και τα 22 κείμενα του σχολικού βιβλίου σε σχέση με τα 15 που εξετάστηκαν τόσο το 2020, όσο και το 2021. Αντίστοιχες αλλαγές έχουμε και στο μάθημα της Ιστορίας.
Είναι ευνόητο, λοιπόν, ότι οι συγκεκριμένοι απόφοιτοι πρέπει να έχουν ένα εξειδικευμένο πρόγραμμα Σπουδών, ώστε να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις των εξετάσεων.
Τα μαθήματα γίνονται και με φυσική παρουσία για όσους είναι κοντά αλλά και διαδικτυακά σε ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα για όσες και όσους κατοικούν σε άλλες περιοχές και δεν έχουν πρόσβαση στο μετρό.
Η θερινή προετοιμασία για το σχολικό έτος 2022 – 2023 θα ξεκινήσει αμέσως μετά το πέρας των Πανελληνίων εξετάσεων του 2022.
Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με τη γραμματεία μας στο 210 4941314.
Τμήματα Έκθεσης Αποκλειστικά για Αποφοίτους. Στο Φιλολογικό λειτουργούν τμήματα για αποφοίτους όλων των Κατευθύνσεων στο μάθημα της Έκθεσης.
Η διδασκαλία είναι δίωρη και περιλαμβάνει – εκτός της παράδοσης – αναλυτική διόρθωση και επιμέλεια κειμένου.
Τα τμήματα απευθύνονται σε αποφοίτους όλων των Κατευθύνσεων, καθώς η Έκθεση είναι το πιο ρευστό μάθημα που κάθε υποψήφιος καλείται να αντιμετωπίσει.
Οι θέσεις είναι περιορισμένες. Η διδασκαλία γίνεται στον χώρο του Φροντιστηρίου και παρέχεται η δυνατότητα παρακολούθησης, τόσο με φυσική παρουσία, όσο και διαδικτυακά.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο διδασκαλίας και τον προγραμματισμό ωρών και ύλης επικοινωνήστε με τη γραμματεία μας στο 210 4941314.
Με τον Ελληνικό τίτλο “Οι περιπέτειες της ανάγνωσης”, αναδημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Καθημερινή το δοκίμιο που παραθέτουμε στη συνέχεια. Το δοκίμιο έχει αναδημοσιευτεί και στο εξαιρετικό βιβλίο Ιδέες και επιχειρήματα για την ΄Εκφραση – Έκφραση ( Άρης Γιαβρής, Θεόδωρος Στουφής, Εκδόσεις Κέδρος ).
Το νέο σύστημα εξέτασης του μαθήματος της Γλώσσας στο ΕΠΑΛ περιλαμβάνει πλέον δύο κείμενα. Ένα δημοσιογραφικού ή δοκιμιακού χαρακτήρα καθώς και ένα λογοτεχνικό (πεζό ή ποίημα ). Στη συνέχεια, παρουσιάζουμε ένα προτεινόμενο κριτήριο αξιολόγησης, που έχει ως κεντρικό άξονα την εμπειρία της ανάγνωσης.
Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας για περισσότερες διευκρινήσεις και τα σχόλιά σας.
Κουνάτε τα χείλη σας ενώ διαβάζετε αυτό το κείμενο; Βάζετε το δείκτη σας κάτω από τις λέξεις καθώς τις αποκρυπτογραφείτε; Αυτά είναι χαρακτηριστικά του πολύ νεαρού αναγνώστη. Οι δάσκαλοι στο σχολείο σάς θεράπευσαν από τις εξωτερικές εκδηλώσεις της διανοητικής αυτής εργασίας. Και καθώς μαθαίνατε να διαβάζετε, ανακεφαλαιώσατε την ιστορική εξέλιξη της ανάγνωσης, κάνοντας μια στροφή από το φυσικό βασίλειο στον εσωτερικό χώρο του στοχασμού. Από την επανάληψη και τη μίμηση στη δημιουργική κατανόηση. Η ανάγνωση, όπως την ξέρουμε τώρα, είναι εσωτερική. Τα μάτια σας κινούνται, και τίποτε άλλο.
Στον αρχαίο κόσμο, τα κείμενα διαβάζονταν μεγαλόφωνα. Το μυαλό έπιανε το νόημα των λέξεων με το αυτί όσο και με το μάτι, και ολόκληρο το σώμα εμπλεκόταν στη διαδικασία. Αυτό ήταν απαραίτητο λόγω της τεχνολογίας του κειμένου. Οι περγαμηνές και οι πάπυροι ήταν σπάνια αντικείμενα στα οποία οι περισσότεροι δεν είχαν πρόσβαση. Έτσι, οι οι άνθρωποι συγκεντρώνονταν σε ομάδες για να τα ακούσουν να διαβάζονται. Ακόμη κι όταν ήταν μόνοι, διάβαζαν φωναχτά. Στη σελίδα, οι λέξεις δεν ήταν χωρισμένες μεταξύ τους και δεν υπήρχαν σημεία στίξης, γεγονός που σήμαινε ότι ο αναγνώστης έπρεπε να στηρίζεται σε προηγούμενη γνώση για να βγάλει νόημα από τα συνεχή γράμματα. Η εκφώνηση ήταν ο τρόπος που γινόταν αρχικά κατανοητό ένα κείμενο και η απομνημόνευση ο τρόπος που μεταφερόταν αυτή η κατανόηση.
Τότε, όμως, κάτι συνέβη. Οι άνθρωποι άρχισαν να διαβάζουν “από μέσα τους”, μόνοι τους. Η εκφώνηση και η απομνημόνευση έδωσαν τη θέση τους στον αθόρυβο στοχασμό. Έγινε μια επανάσταση, όχι μόνο στην αφομοίωση των κειμένων αλλά και στον τρόπο που διαμορφώνεται η συνείδηση.
Ο Μπράιαν Στοκ, μελετητής της ιστορίας της ανάγνωσης, υπογραμμίζει το πιο φημισμένο παράδειγμα αυτής της στροφής: Μια μέρα, όπως αφηγείται στις “Εξομολογήσεις” του, ο νεαρός τότε άγιος Αυγουστίνος παρατήρησε ότι ο μέντοράς του, ο Αμβρόσιος, διάβαζε ένα βιβλίο χωρίς να κινεί τα χείλη του. “Τον είδαμε να διαβάζει σιωπηρά, για πολλή ώρα”. Εκείνο που είδε ο Αυγουστίνος ήταν μια στιγμή καθαρής εσωτερικότητας, την ανάγνωση ως είσοδο σ’έναν κόσμο στοχασμού. Ενώ πριν ο Αυγουστίνος έβλεπε την Αγία Γραφή ως το λόγο του Θεού, τώρα καταλάβαινε ότι το κείμενο της Γραφής δε γίνεται Λόγος παρά μόνον όταν εισέλθει στη συνείδηση του πιστού. Αυτό σήμαινε μια στροφή από τον αυταρχικό κυριολεκτισμό στη φαντασιακή αυτονομία του σκεπτόμενου αναγνώστη. Εδώ βρίσκεται η πιο σημαντική εξέλιξη της ανάγνωσης ως εσωτερικής πράξης: Να αντιλαμβάνεσαι σημαίνει να ερμηνεύεις. Η σιωπηρή ανάγνωση είναι επομένως ένα μέσον αυτεπίγνωσης, με τον γνωρίζοντα να παίρνει την ευθύνη για αυτό που γνωρίζει.
Αυτή η ατομική αυτονομία είναι η θεμελιακή αρχή της δημοκρατίας, μιας μορφής κοινωνικής οργάνωσης που έγινε εφικτή, στη σύγχρονη μορφή της, μόνο όταν η στοχαστική ανάγνωση διαδόθηκε χάρη στη μαζική παραγωγή εντύπων και τη λαϊκή εκπαίδευση που ακολούθησε. Μόνο χάρη στη στοχαστική ανάγνωση γίνεται ο καθένας κέντρο γνώσης , σκέψης, επιλογής και πράξης. Τι συμβαίνει όμως στη συνείδησή μας όταν τέτοιες αξίες τίθενται σε κίνδυνο;
Σήμερα, για μια ακόμη φορά, οι τεχνολογικές καινοτομίες που μεταβάλλουν την εμπειρία της ανάγνωσης επηρεάζουν τη λειτουργία της συνείδησης. Οι λέξεις πάνω σε μια οθόνη που τρεμοσβήνει έρχονται στο μάτι διαφορετικά απ’όταν τις βλέπουμε γραμμένες σε μια σελίδα. Δε γνωρίζουμε ακόμη ποιες συνέπειες έχει αυτή η διαφορά. Το κύριο χαρακτηριστικό της αλληλεπίδρασης μεταξύ των αναγνωστών και αυτού που διαβάζεται ηλεκτρονικά, είναι η παρεμβολή της οθόνης στη μοναχική λειτουργία της ανάγνωσης, εφόσον το Ίντερνετ, το e – mail, τα ηλεκτρονικά μηνύματα, ακόμα και τα ηλεκτρονικά βιβλία, όλα συνεπάγονται την ταυτόχρονη πολλαπλότητα της εμπειρίας.
Ο τρόπος που οι άνθρωποι συνδέονται με τη γλώσσα αναπόφευκτα υφίσταται αλλαγές. Η οχλοβοή της καθημερινής ζωής αντιμάχεται την ήρεμη σκέψη. Ίσως είναι νωρίς ακόμη για να δούμε πού μας οδηγούν όλα αυτά, αλλά προτού τελειώσει τούτη η εποχή, μην εκπλαγείτε αν διαπιστώσετε ότι τα χείλη σας κινούνται και πάλι.
Α. Να παρουσιάσετε συνοπτικά το περιεχόμενο των τριών τελευταίων παραγράφων του κειμένου “Οι περιπέτειες της ανάγνωσης”.
( Μονάδες 7 )
Β . Να αποδώσετε τον χαρακτηρισμό Σωστό ή Λάθος στις παρακάτω προτάσεις. Το κριτήριό σας να είναι το κατά πόσο αποδίδουν το νόημα του κειμένου σωστά:
α. Ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι η ανάγνωση ήταν πάντοτε εσωτερική.
β. Η απομνημόνευση δεν ήταν σημαντική στην αρχαία εποχή.
γ. Η σιωπηρή ανάγνωση βοηθά να κατανοήσουμε καλύτερα τον εαυτό μας.
δ. Οι τεχνολογικές καινοτομίες δεν έχουν επηρεάσει την εμπειρία της ανάγνωσης.
( Μονάδες 8 )
Γ. “Σήμερα, για μια ακόμα φορά…πολλαπλότητα της εμπειρίας”. Να εντοπίσετε και να καταγράψετε έναν τρόπο με τον οποίο αναπτύσσεται η παράγραφος.
( Μονάδες 5 )
Δ. Να ξαναγράψετε τις περιόδους που ακολουθούν αντικαθιστώντας τις λέξεις με την έντονη γραφή με συνώνυμές τους, ώστε το νόημα να παραμένει το ίδιο: “Κουνάτε τα χείλη σας ενώ διαβάζετε αυτό το κείμενο; Το μυαλό έπιανε το νόημα των λέξεων με το αυτί όσο και με το μάτι, και ολόκληρο το σώμα εμπλεκόταν στη διαδικασία.
( Μονάδες 5 )
Ε. “Σήμερα, για μια ακόμη φορά, οι τεχνολογικές καινοτομίες…επηρεάζουν τη λειτουργία της συνείδησης”. Να μετατρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική. Τι παρατηρείτε ως προς το επικοινωνιακό αποτέλεσμα;
( Μονάδες 5)
ΣΤ. Σύμφωνα με τον συγγραφέα βρισκόμαστε στο κατώφλι μιας ακόμη αλλαγής του τρόπου που λειτουργούμε ως αναγνώστες. Εσείς πως πιστεύετε ότι επηρεάζει η ανάπτυξη της τεχνολογίας την αναγνωστική μας εμπειρία; Να καταγράψετε τις σκέψεις σας σε ένα κείμενο 200 – 250 λέξεων που θα δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα του σχολείου σας.
( Μονάδες 20 )
Στο ποίημα του Κωνσταντίνου Καβάφη που ακολουθεί, ο στοχασμός του ποιητή έχει σημείο αφετηρίας την αναγνωστική του εμπειρία. Η περιπέτεια της ανάγνωσης διατρέχει το ποίημα.
Ἐν μέρει γιά νά ἐξακριβώσω μιά ἐποχή,
ἐν μέρει καί τήν ὥρα νά περάσω
τήν νύχτα χθές πῆρα μιά συλλογή
ἐπιγραφῶν τῶν Πτολεμαίων να διαβάσω.
Οἱ ἄφθονοι ἔπαινοι κ’ἡ κολακεῖες
εἰς ὅλους μοιάζουν. Ὅλοι εἶναι λαμπροί,
ἔνδοξοι, κραταιοί, αγαθοεργοί´
κάθ’ ἐπιχείρησίς των σοφωτάτη.
Ἄν πεῖς γιά τές γυναῖκες τῆς γενιᾶς, κι αὐτές,
ὅλες ἡ Βερενίκες κ’ἡ Κλεοπάτρες θαυμαστές.
Ὅταν κατόρθωσα τήν ἐποχή να εξακριβώσω
θ’ ἄφινα τό βιβλίο ἄν μιά μνεία μικρή,
κι ἀσήμαντη, τοῦ βασιλέως Καισαρίωνος
δέν εἴλκυε τήν προσοχή μου ἀμέσως…
Ἄ, νά, ἦρθες σύ μέ τήν ἀόριστη
γοητεία σου. Στήν ἱστορία λίγες
γραμμές μονάχα βρίσκονται για σένα,
κ’ ἔτσι πιό ἐλεύθερα σ’ἔπλασα μές στόν νοῦ μου.
Σ’ ἔπλασα ὡραῖο κ’αἰσθηματικό.
Ἡ τέχνη μου στό πρόσωπό σου δίνει
μιάν ὀνειρώδη συμπαθητική ἐμορφιά.
Καί τόσο πλήρως σέ φαντάστηκα,
πού χθές τήν νύχτα ἀργά, σάν ἔσβυνεν
ἡ λἀμπα μου – ἄφισα ἐπίτηδες νά σβύνει –
ἐθάρρεψα πού μπῆκες μές τήν κάμαρά μου,
μέ φάνηκε πού ἐμπρός μου στάθηκες´ ὡς θα ἤσουν
μές τήν κατακτημένην Ἀλεξάνδρεια,
χλωμός καί κουρασμένος, ἰδεώδης ἐν τῇ λύπῃ σου,
ἐλπίζοντας ἀκόμη νά σέ σπαλχνισθοῦν
οἱ φαῦλοι – που ψιθύριζαν το “Πολυκαισαρίη”.
Α. Για κάθε μια από τις προτάσεις που ακολουθούν να αποδώσετε τον χαρακτηρισμό Σωστό ή Λάθος ανάλογα με το αν θεωρείτε ότι αποδίδουν το νόημα του ποιήματος. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας με αναφορά στο κείμενο:
α. Στην αρχή του ποιήματος ο Καβάφης επιθυμεί να γνωρίσει λεπτομέρειες για τον Καισαρίωνα.
β. Ο ποιητής θεωρεί τους βασιλείς της εποχής των Πτολεμαίων χαρισματικούς.
γ. Υπάρχουν πολλές ιστορικές πληροφορίες για τον Καισαρίωνα.
δ. Η τέχνη της ποίησης ανασυνθέτει τη μορφή του νεαρού Καισαρίωνα.
ε. Ο ποιητής φαίνεται να συμπαθεί τον νεαρό πρίγκηπα.
(Μονάδες 10 )
Β. Το ποίημα χαρακτηρίζεται από έντονη θεατρικότητα. Αισθανόμαστε ότι -κατά κάποιον τρόπο – παρακολουθούμε μια θεατρική παράσταση. Να εντοπίσετε τις ξεχωριστές σκηνές και να τις καταγράψετε με παραπομπές στο ποίημα.
( Μονάδες 10 )
Γ. Ο ποιητής περνά από το α’ ενικό πρόσωπο στο β’. Να εντοπίσετε το σημείο στο ποίημα. Στη συνέχεια, να σχολιάσετε αυτή του την επιλογή. Τι πιστεύετε ότι κατορθώνει με αυτή τη μετάβαση;
(Μονάδες 10 )
Δ. Να μεταγράψετε σε πεζό λόγο το ποίημα που διαβάσατε, εστιάζοντας στα συναισθήματα του ποιητή, όπως αυτά εναλλάσσονται στην ποιητική γραφή.
( Μονάδες 20 )
Για τις απαντήσεις σας μπορείτε να συμβουλευτείτε το ευρετήριο για το εκπαιδευτικό υλικό που αφορά το μάθημα της έκθεσης. Εκεί, θα βρείτε και υποδειγματικές απαντήσεις τις οποίες έχετε τη δυνατότητα να συμβουλευθείτε.
