“Στη ζωή λέω ναι” της Νεκταρίας Παπαγεωργίου

Η Νεκταρία συμμετείχε στο διαγωνισμό των εκδόσεων Καστανιώτη “Γίνε σήμερα ο συγγραφέας του αύριο” και ξεχώρισε σε πλήθος υποψηφίων με το διήγημα “Στη ζωή λέω ναι”. Βιώνοντας την πρωτόγνωρη και δύσκολη κατάσταση την οποία ζήσαμε και εξακολουθούμε να ζούμε τόσο ως άτομα, όσο και ως κοινωνία κατόρθωσε να αισθητοποιήσει τις σκέψεις και την αγωνία σε ένα έργο τέχνης, που ενώνει γενιές, εστιάζει στο διαφορετικό και σηματοδοτεί την ουσία του ανθρώπινου αγώνα.

Κατορθώνει να πραγματευτεί εξαιρετικά φορτισμένα θέματα χωρίς να καταβάλει τον αναγνώστη με τη μεστή, απλή και ουσιαστική γραφή της.

Με μεγάλη χαρά μοιραζόμαστε το διήγημα της μαθήτριάς μας και ευχόμαστε από καρδιάς πολλά ταξίδια στις θάλασσες της γραφής.

 

Καλή ανάγνωση!

 

 

Στη ζωή λέω ναι

Νεκταρία Παπαγεωργίου

 

Και ξαφνικά, σαν μαγικά, άλλαξε η ζωή μας ριζικά…

Ναι είναι γεγονός. Έκλεισαν τα σχολεία. Αύριο, ημέρα Τετάρτη, απλά θα μείνουμε σπίτι. Πολλοί συμμαθητές μου το περίμεναν πώς και πώς. Είναι πολύ χαρούμενοι. Δεν αναλογίζονται τη σοβαρότητα της κατάστασης. Τουλάχιστον θα πάψουν  να με κοιτούν περίεργα. Δεν θα είμαι πλέον δακτυλοδεικτούμενος. Θα είμαι σπίτι μου, με αυτούς που με αγαπούν. Δεν ξέρω αν θα φανούμε συνειδητοποιημένοι ως λαός και αν θα περάσει όλο αυτό. Ξέρω όμως ότι θα είναι δύσκολο, ελπίζω όχι τόσο, ώστε να αποβεί μοιραίο. Είναι τόσο περίεργο. Σήμερα, μιλούσα με τον άνθρωπο που μου έχει σταθεί ως αδερφός και τώρα δεν ξέρω πότε θα τον ξαναδώ… Είναι σαν να έχουμε ανέβει σε ένα αεροπλάνο, χωρίς προορισμό. Απλά πετάμε και δεν ξέρουμε αν θα πέσει ή αν θα συνεχίσει να πετά.

»Γεννήθηκα πριν 16 χρόνια.  Πρώτη Ιανουαρίου 2004. Ήταν ξημερώματα. Τα αστέρια είχαν αρχίσει να  σβήνουν και τότε άρχισαν όλα. Οι γονείς μου δεν ήξεραν τι τους περιμένει. Ενδεχομένως άλλοι άνθρωποι να με άφηναν. Οι γονείς μου όμως, έμειναν και υποσχέθηκαν ότι θα τα καταφέρουν, ή τουλάχιστον θα προσπαθήσουν. Το όνομα μου είναι Νικηφόρος. Σημαδιακό όνομα, νομίζω. Νικηφόρος, αυτός που φέρνει την νίκη. Οι γονείς μου ήταν και είναι ευτυχισμένοι και με μεγάλωσαν με αγάπη και τρυφερότητα. Ήταν πάντα δίπλα μου και με στήριζαν, όπως και ο παππούς μου, ο Αρίων. Αντιμετώπιζα συνεχώς προβλήματα στο σχολείο. Ωστόσο, στην Τρίτη δημοτικού γνώρισα τον καλύτερο μου φίλο, που είμαστε μαζί μέχρι σήμερα. Ο φίλος μου, ο Ορέστης, είναι μετριόφρων και αγαπητός. Πάντα προσπαθεί να ηρεμεί τα πνεύματα και να λύνει της διαφορές. Είναι ο μόνος φίλος μου. Ο μόνος που δεν με κοίταξε ποτέ περίεργα, δεν με κορόιδεψε…

Σήμερα, γίνομαι 16 χρονών, έχω φτάσει στην πρώτη Λυκείου. Έχω γνωρίσει πολλούς ανθρώπους. Έχω όμως δίπλα μου ελάχιστους.  Αυτοί που με ξέρουν και με καταλαβαίνουν όσο μπορούν, γνωρίζουν ότι έχω το δικό μου πρόγραμμα. Καθημερινά κάνω τα ίδια πράγματα, τις ίδιες ώρες. Δεν μου αρέσει να είμαι εκτός προγράμματος, όπως και σε κανέναν που πάσχει από την ίδια ασθένεια με εμένα. Στο σχολείο δεν με καταλαβαίνουν οι συμμαθητές μου και με κοροϊδεύουν, ενώ οι καθηγητές μου πάντα προσπαθούν να με καταλάβουν, ανεπιτυχώς τις περισσότερες φορές. Έτσι, σταματούν να προσπαθούν. Για ακόμη μια φορά, λίγοι ήταν αυτοί που πραγματικά με κατάλαβαν. Ένας μαθηματικός και μία φιλόλογος. Μπήκαν στη θέση μου, με στήριξαν και με υπερασπίστηκαν, όταν όλοι με περιθωριοποιούσαν.

Γρήγορα, περνάει ο καιρός. Πριν δύο σχεδόν μήνες έκλεισα τα δεκαέξι και είχα μια υπέροχη μέρα με αυτούς που με αγαπούν και τους αγαπώ. Δεν περίμενα να συμβεί αυτό. Μια ασθένεια ξεκίνησε στην Κίνα, προκαλώντας θάνατο σε πολλούς ανθρώπους με υποκείμενα νοσήματα και καθηλώνοντας για μέρες στο κρεβάτι άλλους. Είναι εντυπωσιακό και παράλληλα τρομαχτικό το τι μπορεί να συμβεί από την μία μέρα στην άλλη.

Έχει ήδη περάσει μια εβδομάδα, που είμαστε σε καραντίνα. Είναι αρχή ακόμα. Είναι ένα δύσβατο μονοπάτι προς το άγνωστο. Παρόλα αυτά είναι ευκαιρία για όλους μας να φροντίσουμε τον εαυτό μας, να ξεκινήσουμε νέα πράγματα, να μάθουμε κάτι καινούριο. Νιώθω ανακουφισμένος, πλέον. Δεν με κοροϊδεύουν λόγω του προβλήματος μου.  Δεν χρειάζεται να μου μιλούν με το ζόρι. Γιατί το κάνουν όμως; Είμαι κι εγώ σαν όλους τους άλλους. Προσπαθώ να είμαι επικοινωνιακός. Δεν τους πείραξα ποτέ.  Δεν τους έκανα τίποτα, απολύτως τίποτα. Πρέπει να σκεφτόμαστε και τους άλλους. Πρέπει να αγαπάμε τους ανθρώπους. Στο σχολείο, μας έλεγαν συνέχεια για την ισότητα. Αλλά είναι ανύπαρκτη και το επιβεβαιώνω καθημερινά.

Πάει πλέον ένας μήνας. Ένας μήνας μέσα στο σπίτι. Είναι ανυπόφορο. Στις ειδήσεις έχω πολύ καιρό να ακούσω κάτι διαφορετικό. Όλα τα θέματα φέρουν τον τίτλο «Κορωνοϊός». Μόνο κρούσματα, άρρωστοι και νεκροί. Δεν υπάρχει κάτι άλλο. Στην γειτονική μας χώρα, την Ιταλία  οι θάνατοι είναι χιλιάδες. Έχουν χαθεί τόσοι άνθρωποι και θα φύγουν κι άλλοι. Εμείς, πρέπει να είμαστε περήφανοι για τους εαυτούς μας, πάρθηκαν νωρίς τα μέτρα και έτσι αποφύγαμε τους πολλούς νεκρούς. Αποτελούμε παράδειγμα για όλους. Επιπροσθέτως, είμαι σίγουρος, για το τι θέλω να κάνω στη ζωή μου. Θέλω να γίνω σαν τους ήρωες με την μάσκα. Θέλω να παλεύω με τους αόρατους εχθρούς και να βοηθάω τους ανθρώπους. Να είμαι παρών στα δύσκολα, υπενθυμίζοντας ότι η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία. Θέλω να προσπεράσω όλα τα εμπόδια και να αποδείξω στον εαυτό μου και σε όσους με αμφισβητούν, ότι αξίζω. Θέλω να κάνω περήφανους, αυτούς που με στηρίζουν. Θέλω να βρω θεραπεία για ασθένειες. Θέλω…

Πλησιάζει το Πάσχα. Ένα Πάσχα διαφορετικό. Στα μπαλκόνια μας, χωρίς εκκλησία, οικογενειακά τραπέζια και γλέντια. Δεν πειράζει, αυτό είναι το λιγότερο. Ακόμα και σε αυτή την κατάσταση, σε καραντίνα χωρίς τέλος, εν όψει τόσων θανάτων παγκοσμίως, οι συμμαθητές μου βρίσκουν τρόπο να με πειράζουν. Δεν το αντέχω. Δεν μπορώ άλλο. Δεν το θέλω πια. Δεν μου αρέσει να είμαι ο διαφορετικός. Ξέρω τι έχω. Έμαθα να ζω με αυτό. Αλλά μου δημιουργεί συνεχώς προβλήματα. Μεγαλώνοντας, έμαθα να κάνω ό,τι ακριβώς και τα άλλα παιδιά, αν όχι και περισσότερα. Είναι αλήθεια, δεν επικοινωνώ πολύ καλά με άλλους ανθρώπους και χρειάζομαι λίγο χρόνο. Είναι το μόνο που με δυσκολεύει. Είναι αυτό που με βάζει στο περιθώριο…

»Θυμάμαι τον εαυτό μου την πρώτη εβδομάδα της πρώτης δημοτικού. Η εβδομάδα προσαρμογής. Γνώρισα την δασκάλα μου και τους συμμαθητές μου. Ήμουν πολύ χαρούμενος. Είχα αγοράσει τσάντα με το αγαπημένο μου ήρωα, είχα πάρει τετράδια και μολύβια. Όπως και όλα τα άλλα παιδιά. Από την πρώτη κιόλας εβδομάδα φάνηκε η διαφορά. Από τότε ξεκίνησα να μην είμαι ίδιος με τους άλλους. Στο θρανίο καθόμουν μόνος μου, όπως και στα διαλείμματα. Η δασκάλα μου προσπαθούσε να με βοηθήσει να κάνω φίλους, αλλά τα παιδιά με έβλεπαν διαφορετικά. Τότε δεν το καταλάβαινα. Δεν έβλεπα την διαφορά. Πέρασα πολλές άσχημες χρονιές. Στην τρίτη δημοτικού που γνώρισα τον Ορέστη περνούσα ακόμα καλύτερα στο σχολείο, που τόσο αγαπούσα. Έπειτα υπήρξαν άλλες δύο εβδομάδες προσαρμογής στη ζωή μου. Το Γυμνάσιο και το Λύκειο. Και στις δύο δεν άλλαξε κάτι. Όμως ήμουν μεγαλύτερος, μπορούσα να με δω διαφορετικά, αλλά όχι τόσο ώστε να αξίζω την απομόνωση.

Σήμερα, ήταν μια άσχημη μέρα. Θα ακολουθήσουν και άλλες τέτοιες. Αρρώστησε. Ο παππούς μου αρρώστησε. Είναι βέβαιο ότι έχει κορωνοϊό. Δεν θέλω να ανησυχώ. Με έχει στηρίξει πολύ. Με καταλαβαίνει. Είναι τόσο καλός άνθρωπος.  Μακάρι να μπορούσα να ήμουν σίγουρος ότι όλα θα πάνε καλά. Αλλά  δεν είμαι. Ο παππούς μου ήταν ο πρώτος που πίστεψε σε εμένα. Πιστεύει ότι μπορώ να καταφέρω τα πάντα, χωρίς να με εμποδίζει η ασθένεια μου. Μακάρι τώρα να μπορούσα να πιστέψω κι εγώ σε εκείνον. Δεν μπορώ όμως. Όταν αντιλήφθηκα ότι έχει πυρετό και δύσπνοια, πέρασαν  μπροστά από τα μάτια μου πολλές εικόνες… Δεν θα τα καταφέρει, το ξέρω… Δεν το ξέρει κανείς άλλος. Όλοι ελπίζουν. Δεν μπορούν να με καταλάβουν. Εγώ όμως, μπορώ να αποστηθίζω κείμενα, πινακίδες, σημειώσεις, εικόνες και να τις θυμάμαι για πάντα. Μπορώ να αποτυπώνω στην μνήμη μου πολλά, να τα θυμάμαι και να τα επικαλούμαι χωρίς κανένα λάθος. Έτσι κι έγινε. Ήταν ξεκάθαρο, ότι ο παππούς μου δεν θα γυρίσει. Λυπάμαι και δυστυχώς δεν μπορώ να κάνω τίποτα για αυτό.

Τελικά, 5 ημέρες μετά, ο παππούς μου κατέληξε. Πολέμησε, χτυπήθηκε και έφυγε. Οι γονείς μου είναι καταρρακωμένοι. Προσπαθούν να δείχνουν καλά μπροστά μου, αλλά δεν το καταφέρνουν! Δεν πειράζει. Καταλαβαίνω. Πάντα καταλαβαίνω, απλά χρειάζομαι τον χρόνο μου. Όλα είναι τόσο έντονα στο κεφάλι μου, αλλά τα καταφέρνω. Θα πολεμήσω κι εγώ σαν τον παππού μου. Μπορεί να χτυπηθώ πολλές φορές, αλλά εγώ θα τα καταφέρω. Θα τα καταφέρω και για τους δυο μας.

» Ο παππούς, Αρίων μου έλεγε συνεχώς ιστορίες. Καθόμασταν στην κούνια στην αυλή και γύριζε πολλά χρόνια πίσω. Με έπαιρνε αγκαλιά, έβγαζε τα στρογγυλά γυαλιά του και ξεκινούσε την αφήγηση.  Η αγαπημένη του ιστορία ήταν για τον πόλεμο του 40… «Όπως ξέρεις παιδί μου, υπήρξα στον πόλεμο του 40», μου έλεγε. «Ήμουν μικρός βέβαια, αλλά είναι κομμάτι από εμένα. Έβλεπα τα πάντα να κυλούν γρήγορα και βίαια. Άνθρωποι πέθαιναν. Φοβόμουν πολύ. Δεν ήξερα αν θα ζω την επόμενη μέρα. Άκουγα τους γονείς μου να συζητούν για το τι πρέπει να κάνουμε. Το χειρότερο όμως ήταν όταν πέθανε ο πατέρας μου. Ήμασταν στο σπίτι. Ξαφνικά κάποιος μπήκε μέσα. Εγώ έκανα ότι μου είχαν μάθει οι γονείς μου. Πήγα κατευθείαν και κρύφτηκα στο υπόγειο. Ακούγονταν φωνές και κλάματα. Μετά ένας εκκωφαντικός θόρυβος και σιωπή. Μετά από αρκετή ώρα βγήκα από το υπόγειο. Η καρδιά μου χτυπούσε πολύ γρήγορα. Δεν έχω φοβηθεί περισσότερο στη ζωή μου. Ανέβηκα σιγά σιγά τις σκάλες και αντίκρισα κάτι τραγικό. Είδα την μάνα μου να κλαίει πάνω από το νεκρό σώμα του πατέρα μου. Παντού υπήρχε αίμα. Παρέμεινα ακίνητος. Το επόμενο πράγμα που θυμάμαι είναι εγώ με την μαμά μου κλειδωμένοι σε ένα σπίτι για πολύ καιρό…» Τελείωνε την ιστορία του λέγοντας πάντα «άσχημο πράγμα ο πόλεμος».

Έχουν περάσει σχεδόν δύο μήνες, πλησιάζει ο Μάιος. Πρώτο θέμα,  εξακολουθεί να είναι η πανδημία. Το καταλαβαίνω, καθώς είναι κάτι πραγματικά σοβαρό. Αλλά όλα τα άλλα προβλήματα, από τα οποία πάσχει η κοινωνία μας, τελείωσαν; Τα ξεπεράσαμε; Όχι. Είναι ακόμα γύρω μας. Σταμάτησε ο πόλεμος; Δεν υπάρχουν πλέον περιβαλλοντικά προβλήματα; Σταμάτησαν οι απειλές για τα εδαφικά συμφέροντα; Σταμάτησε η πείνα, ο πόνος, η δίψα, η φτώχεια; Έγιναν οι άνθρωποι καλύτεροι; Η απάντηση σε όλες τις ερωτήσεις είναι ΟΧΙ. Όχι, τίποτα δεν άλλαξε. Απλώς επισκιάστηκαν. Καλύφθηκαν από ένα χαλί, αποτελώντας προσωρινό παρελθόν και κοντινό μέλλον. Ποτέ δεν θα πάψουν να υπάρχουν και για όλα φταίει αυτός που νοιάστηκε για τον εαυτό του και όχι για όλους τους ανθρώπους ως σύνολο. Αυτός που προτίμησε να πετάξει ένα σκουπίδι κάτω για να μην περπατήσει μέχρι τον κάδο. Αυτός που αποφάσισε να φωνάζει τους ανθρώπους χοντρούς, ανάπηρους, χαζούς… Αυτός που προτίμησε να είναι ρατσιστής και ομοφοβικός. Αυτός που θεωρεί ότι είναι ο ήλιος, στο ηλιακό μας σύστημα…

» Πριν τρία χρόνια περίπου, στην πρώτη γυμνασίου, είχα μια άσχημη μέρα. Μια πολύ κακή μέρα. Ήμουν στο σχολείο και κάναμε διάλειμμα. Τότε, η συμμαθήτρια μου, Κατερίνα, έπεσε από τα σκαλιά και χτύπησε το κεφάλι της. Έπεσε άσχημα, οπότε αιμορραγούσε. Έτρεξα να τη βοηθήσω. Πονούσε πολύ. Έκλαιγε και φώναζε. Μόλις έφτασα κοντά της, μου φώναξε. Ήταν σαν να  σταμάτησε να πονάει για λίγο, μόνο και μόνο για να μου φωνάξει και να με αποφύγει. Φώναξε τόσο δυνατά. Σχεδόν ούρλιαζε. Είχαν μαζευτεί πολλά παιδιά. Η Κατερίνα φώναζε ότι είμαι καθυστερημένος, ανίκανος και απαιτούσε να φύγω από δίπλα της. Ήθελα μόνο να βοηθήσω. Μπορούσα να βοηθήσω. Αυτή η μέρα με στιγμάτισε. Έπειτα, όλοι με κοιτούσαν πιο έντονα. Δεν θα ξεχάσω ποτέ εκείνη την μέρα. Αυτοί οι άνθρωποι, θεωρούν τον εαυτό τους το επίκεντρο της προσοχής…

Μετά από πολύ καιρό, συζητείται η άρση των μέτρων. Σταδιακά, θα ανοίξουν τα μαγαζιά, τα σχολεία και θα επιστρέψουμε στην κανονικότητα, όσο αυτό είναι εφικτό. Σε τρεις εβδομάδες θα πάω σχολείο. Θα δω μετά από τόσο καιρό τον φίλο μου. Είμαι χαρούμενος για αυτό. Ταυτόχρονα και αποφασισμένος. Υποσχέθηκα στον εαυτό μου και στον παππού μου ότι θα τα καταφέρω. Θα δείξω σε όλους ότι ο αυτισμός και το σύνδρομο Σαβάντ ή αλλιώς σύνδρομο του σοφού δεν αποτελούν πρόβλημα. Δεν θα με σταματήσουν. Είμαστε όλοι διαφορετικοί και ίσοι. Ζούμε στον ίδιο πλανήτη, στις ίδιες συνθήκες. Είμαστε πάνω στο καρουζέλ της ζωής. Το καρουζέλ ποτέ δεν σταματά να γυρίζει. Είναι στο χέρι μας το αν θα ανέβουμε ή όχι.

[Η άρση των μέτρων έγινε. Είμαστε πλέον ελεύθεροι να κυκλοφορούμε, χωρίς να ενημερώνουμε κανέναν! Φυσικά, πάντα με προφυλάξεις! Σε 2 εβδομάδες θα ξαναπάω σχολείο. Αποφασισμένος πλέον. Δεν μπορώ να είμαι σίγουρος για το αν θα επηρεάζομαι ή όχι από τα σχόλια γεμάτα μίσος. Είμαι σίγουρος, όμως για την επιτυχία μου.]

 

 

15 χρόνια μετά….

Αισθάνομαι ότι πρέπει να δώσω ένα τέλος σε αυτό. Σε αυτό το τετράδιο πρέπει να υπάρχει το τέλος της ιστορίας μου, η καλύτερα η αρχή, γιατί όλα τώρα αρχίζουν. Ναι, τα κατάφερα. Πάλεψα σκληρά, αλλά το πέτυχα. Έγινα χειρουργός, με ειδικότητα στη νευροχειρουργική. Είμαι πλέον σε θέση να καταλαβαίνω τι γίνεται μέσα στο κεφάλι μου. Το θέμα όμως είναι ότι τα κατάφερα. Τα κατάφερα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Την άλλη εβδομάδα φεύγω με προορισμό την Βαλτιμόρη, στην πολιτεία Μέρυλαντ των ΗΠΑ. Είμαι κατενθουσιασμένος. Θα πάω στο νοσοκομείο John Hopkins. Έχω μια υποτροφία και θα πάω να μάθω όσα περισσότερα μπορώ. Επίσης, όντας νευροχειρουργός, θα έχω την ευκαιρία να συνεργαστώ με κορυφαίους συναδέλφους μου, προχωρώντας στην χαρτογράφηση του εγκεφάλου και στην έρευνα θεραπείας για ασθένειες όπως ο αυτισμός, το Αλτσχάιμερ ή το Πάρκινσον. Τώρα, όλοι ξέρουν ότι δεν είμαι κατώτερος. Απέδειξα στον εαυτό μου και στους γύρω μου, ότι μπορώ να κάνω τα πάντα, αν όχι και περισσότερα. Όλοι μπορούμε να πετύχουμε, αρκεί να το θέλουμε. Ένα όνειρο μου έγινε πραγματικότητα και θα ακολουθήσουν κι άλλα. Επόμενος στόχος μου, είναι η ίαση του αυτισμού.  Σίγουρα θα πάρει χρόνια. Αλλά κάποια στιγμή θα γίνει. Έτσι, κανείς άλλος δεν θα νιώσει ότι ένιωθα εγώ ως παιδί. Δεν θα είναι το επίκεντρο τη προσοχής, εξαιτίας της ασθένειας. Αντιθέτως, θα είναι όλοι ίσοι και διαφορετικοί μεταξύ τους. Πλέον, το αεροπλάνο έχει πολλούς προορισμούς…

Το καρουζέλ ποτέ δεν σταματά να γυρνά…

 

 

Το τέλος της ιστορίας του Νικηφόρου, μπορούμε όλοι να το φανταστούμε. Ας σκεφτούμε όλοι ένα δικό μας τέλος. Τα κατάφερε άραγε στην Αμερική; Αντιμετώπισε κι άλλες δυσκολίες; Αγαπήθηκε; Έγινε αποδεκτός; Ένα είναι σίγουρο. Ότι έκανε πολλά και προσπάθησε πολύ. Αυτό, λοιπόν, ήταν ένα κείμενο εμπνευσμένο από το σήμερα. Από μια εποχή που δεν θα ξεχάσουμε ποτέ. Ένα κείμενο για να μας θυμίζει ότι τα καταφέραμε, ότι είμαστε όλοι ίσοι και ότι δεν χρειάζεται να περιθωριοποιούμε τους ανθρώπους επειδή είναι λίγο διαφορετικοί, από αυτό που ο κάθε ένας θεωρεί κανονικό. Ένα κείμενο να μας θυμίζει να είμαστε άνθρωποι.