Σιμωνίδου του Κείου PMG 542

Κατά την Anne Carson ο Σιμωνίδης υπήρξε ο εξυπνότερος άνθρωπος του 5ου αιώνα. Μας έχουν σωθεί λίγα αποσπάσματα από το έργο του. Η ίδια η μεγάλη σύγχρονη ποιήτρια και Ελληνίστρια έχει εμπνευστεί από τον Σιμωνίδη με έναν τρόπο που δείχνει πώς τα κλασικά γράμματα μπορούν να γονιμοποιήσουν και να προσφέρουν στους αυθεντικούς δημιουργούς, αυτούς που δε διστάζουν να πειραματιστούν αξιοποιώντας τις εκλεκτικές συγγένειες.

 

Σημωνίδης ο Αμοργινός PMG 542. Στην εικόνα παρουσιάζεται ο ποιητής από χειρόγραφο Μεσαιωνικού Πανεπιστημίου.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ένα ποίημα του Σιμωνίδη γίνεται αντικείμενο συζήτησης και στον Πλατωνικό διάλογο “Πρωταγόρας” ανάμεσα στον Σωκράτη και τον Πρωταγόρα. Ο Σιμωνίδης προτείνει μια νεα ανάγνωση της έννοιας της αρετής, έννοιας κομβικής σε κάθε στάδιο της Αρχαιοελληνικής σκέψης. Απομακρύνεται από το ανέφικτο ηρωικό ιδεώδες του Πιττακού και συντείνει στην απελευθέρωση του προσώπου από τις αλυσίδες μιας προσταγής προς τελειότητα που μόνο Θεοί μπορούν να έχουν.

 

 

Το ποίημα

ἄνδρ᾽ ἀγαθὸν μὲν ἀλαθέως γενέσθαι χαλεπόν,
χερσίν τε καὶ ποσὶ καὶ νόῳ τετράγωνον, ἄνευ ψόγου
τετυγμένον.
οὐδέ μοι ἐμμελέως τὸ Πιττάκειον νέμεται,
καίτοι σοφοῦ παρὰ φωτὸς εἰρημένον· χαλεπὸν φάτ᾽ ἐσθλὸν
ἔμμεναι.

Θεός ἄν μόνος τοῦτ’ ἔχει γέρας, ἄνδρα δ’ ουκ

ἔστι μή ού κακόν ἔμμεναι

ὅν άμήχανον συμφορά καθέλῃ

πράξας γάρ εὖ πᾶς ἀνήρ ἀγαθός,

κακός δ’ εί κακῶς

 

 

Απόδοση στη νέα Ελληνική

 

 

Δυσκολόβρετο να είναι κανείς άνδρας αγαθός

στα χέρια δυνατός

μα και γρήγορος 

τόσο στα πόδια, όσο και στον νου

και αυτό που αναφέρει ο Πιττακός 

–  όσο και αν άνδρας ήταν σοφός –

δε μου ακούγεται σωστό.

Δύσκολο, λέει,  να είσαι αγαθός.

Και όμως η τιμή αυτή μόνο σε Θεό ταιριάζει

Ο άνθρωπος, όταν συμφορά βαριά του χτυπήσει την πόρτα

δεν μπορεί παρά να είναι κακός.

Όταν πρίμα πάνε τα πράγματα, καλός

μα όταν έρθει η συμφορά, κακός…

i